Hội chứng COVID -19 kéo dài (hay hậu COVID -19) là khi một người có các triệu chứng COVID dai dẳng trên 12 tuần kể từ khi được test dương tính hoặc có các triệu chứng như nhiễm COVID.
I. Cơ chế chính gây ra hậu covid
Hậu COVID-19 được gây ra bởi 3 cơ chế chính:
- Thứ nhất là sự xâm nhập trực tiếp của virus vào tế bào cơ thể người thông qua thụ thể của men chuyển hóa angiotensin 2 (ACE2), gây ra vô số tổn thương cấu trúc và rối loạn chức năng của tế bào mang thụ thể ACE2 ở hàng loạt các hệ thống cơ quan như: hô hấp, tim mạch, tiêu hóa, nội tiết, thần kinh, cơ xương khớp, da lông.
- Thứ hai là phản ứng viêm và phản ứng miễn dịch quá mức của cơ thể trong quá trình chống lại sự xâm nhập và phát triển của virus, biểu hiện bằng hội chứng nổi tiếng “cơn bão cytokines” gây bệnh cảnh nặng, tổn hại đa cơ quan trong đợt bệnh cấp.
- Thứ ba là những yếu tố tâm lý xã hội tiêu cực từ đại dịch như: Mắc bệnh, nghèo đói, mất việc, cách ly, mất người thân, đặc biệt là những bệnh nhân sống sót sau bệnh cảnh nguy kịch, từng điều trị tại đơn vị chăm sóc tích cực (ICU).
II. Các triệu chứng hậu Covid thường gặp và cách khắc phục
Nghiên cứu Quốc tế khái quát về đặc điểm lâm sàng hậu COVID (năm 2021) cho thấy, các triệu chứng thường gặp nhất là: Yếu (41%), khó chịu chung (33%), mệt mỏi (58%), đau đầu (44%), suy giảm khả năng tập trung (26%), khó thở (25%), rụng tóc (25%) và chất lượng cuộc sống bị giảm sút khoảng 37% (18,4 đến 59,9%).
Dưới đây là những triệu chứng hậu Covid phổ biến mà bạn có thể gặp phải ngay sau khi khỏi bệnh:
- Đau tức ngực, khó thở, khi leo cầu thang thường có cảm giác bị hụt hơi.
- Hay bị chóng mặt, mệt mỏi.
- Suy giảm trí nhớ, hay quên do khả năng cung cấp máu đến các cơ quan giảm, thiếu máu lên não ảnh hưởng đến khả năng tập trung.
- Giấc ngủ bị rối loạn, thức giấc giữa đêm.
- Ho kéo dài dai dẳng, giọng nói thay đổi.
- Khả năng co bóp cơ giảm, chân tay không còn tràn đầy sức lực như trước, hay bị đau cơ, đau khớp.
- Tinh thần không ổn định, thường xuyên lo lắng, thậm chí là trầm cảm.
Dưới đây là những việc nên làm giúp bạn giảm thiểu triệu chứng hậu Covid:
1. Tập thở:
Những bài tập thở sẽ giúp bạn phục hồi chức năng phổi, giảm tình trạng khó thở. Do đó, bạn nên thực hiện đúng động tác, tập thở với mức độ vừa phải. Không nên nóng vội hoặc tập luyện quá sức như vậy sẽ khiến tình trạng này trở nên trầm trọng hơn.
Ngoài ra khi bị ho kéo dài, bạn có thể tập ho có kiểm soát bằng cách thở chúm môi trong 5 – 10 phút. Động tác này có tác dụng đẩy đờm ra khỏi phế quản. Tiếp đó, bạn nên tròn miệng hà hơi từ 5 – 10 lần để tăng tốc độ đẩy đờm ra khí quản. Cuối cùng để đẩy đờm ra ngoài, bạn chỉ cần hít vào một hơi thật sâu, nín thở rồi ho liên tiếp hai lần.
2. Đi bộ:
Đi bộ là biện pháp vận động cơ thể nhẹ nhàng, giúp cơ thể tăng cường trao đổi chất sau khỏi bệnh. Ban đầu bạn nên đi bộ khoảng 30 phút mỗi ngày, sau đó tăng dần thời gian hoặc luyện tập thêm những bài thể dục khác, đạp xe chậm,…
3. Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng:
Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng là cách đơn giản giúp bạn nhanh hồi phục và tăng sức đề kháng. Do đó, bạn nên bổ sung nhiều loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và protein như: trái cây tươi, rau có màu xanh đậm, cá béo, thịt nạc,…
Sau khi khỏi bệnh khả năng tiêu hóa còn kém, bạn nên chia nhỏ bữa ăn chính thành 3 – 5 bữa nhỏ để cơ thể hấp thu được toàn bộ. Đồng thời bạn có thể sử dụng thêm các loại thuốc hỗ trợ do bác sĩ kê đơn như: thực phẩm chức năng tăng cường tuần hoàn não, sản phẩm có tác dụng an thần,…
Triệu chứng hậu Covid đang là nỗi bận tâm và lo lắng của nhiều người sau khỏi bệnh. Để giảm thiểu triệu chứng và hồi phục sức khỏe nhanh chóng bạn nên ăn uống đầy đủ, kết hợp với tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý.
>>> Xem thêm: Triệu chứng nhiễm Omicron ở người đã tiêm đầy đủ vaccine COVID-19
>>> Xem thêm: Cách đăng ký hộ chiếu vaccine trên điện thoại khi muốn đi ra nước ngoài
